Damakta Diş Yoksa Ne Yapılır?

Damakta hiç diş kalmaması, hem estetik açıdan hem de günlük yaşam kalitesi bakımından önemli sorunlara yol açabilir. Yemek yeme, konuşma ve gülümseme gibi temel aktiviteler zorlaşabilir. Ancak modern diş hekimliğinde, bu durumu çözmek için çeşitli tedavi seçenekleri bulunmaktadır.

Damağınızda diş kalmadıysa uygulanabilecek üç temel tedavi seçeneği vardır: total protezler, implant üzerine yerleştirilen hareketli protezler ve implant üzerine yerleştirilen sabit protezler. Bu yazımızda, her bir tedavi seçeneğini detaylı olarak inceleyeceğiz.

Total Protezler

Total protezler, diş eksikliklerini gidermek için kullanılan yapay dişlerdir ve çoğunlukla tamamen dişsiz bireylerde kullanılır. Halk arasında “damak” adı verilen bu protezler, dişsiz çeneye sahip hastalarımızda tercih edilen bir tedavi türüdür. Bu tedavi geçmişte sıklıkla tercih edilse bile günümüzde dezavantajlarından dolayı pek tercih edilmemektedir. İmplant seçeneğini sunamadığımız durumlarda hala kullanılmaktadır. Şiddetli kemik kaybı olan hastalar, kemoterapi ve radyoterapi geçmişi olan hastalar, kanama hastalıklarına bağlı cerrahi girişimde bulunulamayan hastalar ve diyabet öyküsüne bağlı olarak implantın uygulanamayacağı kişiler için uygun bir seçenektir.

Total Protezlerin Başlıca Dezavantajları

Uygulama ve Adaptasyon Süreci Total protezlerin kullanımı yeni başlayan kişiler için zor olabilir. Başlangıçta protezlerin ağza tam uyum sağlaması ve kullanıcının buna alışması zaman alabilir. İlk başlarda rahatsızlık, yabancı bir cisim hissi, konuşma ve yemek yeme zorlukları yaşanabilir.

Çiğneme Gücünün Azalması Total protezler, doğal dişler kadar güçlü değildir, bu da çiğneme verimliliğini ve gıda parçalama yeteneğini azaltabilir. Sert veya zorlu gıdalarla yemek yeme zorlaşabilir.

Protezlerin Kayması veya Harekete Geçmesi Total protezler, ağızda belirli bir yerinde sabit olmayabilir. Yemek yerken, konuşurken veya gülme gibi aktivitelerde protezler kayabilir veya yerinden oynayabilir. Üst çenede vakum yaptığı için daha az hareket etse de alt çenede dilin varlığından dolayı ağızda sıkça hareket edebilir.

Ağızda Koku ve Hijyen Sorunları Protezler, düzgün temizlenmediği takdirde ağızda kötü kokuya yol açabilir. Protezlerin ve ağızın düzenli olarak temizlenmesi önemlidir. Geceleri ağızdan çıkarılıp suya veya özel temizleme tabletlerinin bulunduğu suya koyulması gerekmektedir. Diğer bir risk ise, protezlerin altında bakteri birikmesi sonucu ağız içi enfeksiyonların oluşmasıdır.

Kemiğin Zayıflaması (Kemik Atrofisi) Diş kaybı sonrası çene kemiği zamanla erimeye devam eder. Total protezler, doğal dişlerin kökleri gibi bir destek sağlamadıkları için çene kemiği daha fazla eriyebilir. Bu, protezin zamanla uyumunun bozulmasına yol açar.

Estetik Zorluklar Protezlerin tasarımı her zaman doğal dişlerle mükemmel uyum sağlayamayabilir. Özellikle uzun süre kullanıldığında yapay dişlerde aşınma, renk değişimi gibi sorunlar görülebilir.

Duyusal Kayıp Total protezler, doğal dişlerin sağladığı duyu ve hissiyatı vermez. Yani, besinlerin ve içeceklerin ısısı veya dokusu hakkında ağzınızda bir bilgi almanız zorlaşır. Bu da yemek yerken veya diğer ağız aktivitelerinde rahatsızlık yaratabilir.

Konuşma Zorlukları Yeni protez kullanmaya başlayan bazı kişilerde konuşma bozuklukları (örneğin, pelteklik) görülebilir. Zamanla, hastalar bu sorunu aşsa da başlangıçta zorluklar yaşanabilir.

Uzun Vadede Bakım ve Yenileme İhtiyacı Total protezler zamanla aşınabilir, renk değişimi gösterebilir veya uyumsuz hale gelebilir. Bu nedenle, düzenli kontrollerle bazen ilaveler yapılsa da uzun dönemde protezlerin yenilenmesi gerekebilir.

İmplant Üzerine Hareketli Protezler

İmplant Destekli Hareketli Protezler Nasıl Çalışır?

İmplant destekli hareketli protezler, bir veya daha fazla diş implantına yerleştirilen yapay dişlerden oluşur. Diş implantları çene kemiğine yerleştirilen titanyum vidalardır ve bu implantlar, hareketli protezlerin daha stabil ve güvenli bir şekilde yerinde durmasını sağlar.

İki Ana Tip İmplant Destekli Hareketli Protez

Bar Sistemi ile Desteklenen Protezler Bu sistemde, birkaç diş implantı çene kemiğine yerleştirilir ve bu implantlar arasında bir bar (metal çubuk) bulunur. Barın üst kısmına hareketli protez takılır ve dişler barla bağlanarak sabitlenir.

Ball-Snap Sistemi (Top ve Yuva Sistemi) İki implant yerleştirilir ve bu implantlara top şeklinde yuvalar takılır. Hareketli protezin içinde bu yuvalara oturan karşılıklar bulunur. Protez, bu yuvalara “bal” gibi oturur ve böylece sabitlenir. Bu sistem genellikle daha basit ve ekonomik bir seçenektir.

İmplant Üzerine Sabit Protezler

Protezlerin Temel Bileşenleri

Diş İmplantı
Diş kökünün yerine, çene kemiğine yerleştirilen titanyumdan yapılmış vidalı yapılar. Diş kökünün fonksiyonunu görür.

Abutment
İmplantın üst kısmına yerleştirilen ve protezi taşıyan parça. Abutment, diş implantını protez ile birleştirir.

Sabit Protez
Abutment üzerine yerleştirilen, tek diş protezi, köprü ya da daha geniş bir diş seti olabilir. Protez, genellikle porselen veya seramik gibi estetik malzemelerden yapılır.

İmplant Başarısızlık Riski

Nadir de olsa, bazı durumlarda implantlar başarısız olabilir ve yeniden tedavi gerekebilir. Bunun nedeni, implantın çene kemiğiyle kaynaşmaması veya enfeksiyon gibi sebepler olabilir.

Sonuç

Damağınızda diş kalmadığında, total protezler, implant destekli hareketli protezler ve implant destekli sabit protezler gibi çeşitli tedavi seçenekleri mevcuttur. Hangi yöntemin sizin için en uygun olduğuna karar vermek için bir diş hekimiyle görüşmeniz büyük önem taşır.

Eğer siz de kalıcı ve estetik bir çözüm arıyorsanız, Özel Dental uzmanlarıyla online randevu ile iletişime geçerek size en uygun tedavi planını oluşturabilirsiniz.