Diş Hekimliğinde Doktora ve Uzmanlık: Hangi Yol Size Uygun?

Diş hekimleri, meslek hayatlarında daha ileri uzmanlık seviyelerine ulaşmak için farklı eğitim yollarını tercih edebilirler. Bu yollar arasında “diş hekimliğinde doktora” ve “diş hekimliğinde uzmanlık” öne çıkan iki seçenektir. Peki, hangisi sizin kariyer hedeflerinize daha uygun? Bu yazıda, her iki eğitim yolunun detaylı incelenmesiyle birlikte avantaj ve dezavantajlarını ele alacağız.

Diş Hekimliğinde Doktora Nedir?

Doktora eğitimi, bilimsel araştırmalara odaklanan akademik bir programdır. Teorik bilginin yoğun olduğu bu programda, diş hekimliği alanında çeşitli akademik ve bilimsel araştırmalar yapılır. Bu süreçte öğrenciler, literatür taraması, deneysel çalışmalar ve klinik araştırmalar gibi farklı bilimsel yöntemleri öğrenerek kendi araştırmalarını yürütme fırsatı bulurlar. Doktora programları, yenilikçi tedavi yöntemleri geliştirmek, dental biyomalzemeler üzerinde çalışmak veya halk sağlığı araştırmaları yapmak gibi çeşitli alanlarda derinlemesine bilgi edinmeyi sağlar. Ayrıca, doktora eğitimi süresince öğrenciler akademik yazım, istatistiksel analiz ve bilimsel sunum becerilerini geliştirerek akademik kariyere hazırlık yaparlar. Diş hekimliği alanında doktora yapmak isteyenlerin belirli şartları karşılaması gerekir. Bunlar:

• ALES (Akademik Personel ve Lisansüstü Eğitim Giriş Sınavı)
• Yabancı dil sınavı (YDS, YÖKDİL vb.)
• Lisans diploma notu

Bu şartları yerine getiren mezun hekimler, doktora programı bulunan üniversitelerin sekiz ana bilim dalından birine başvurabilirler. Değerlendirme sonrasında mülakata çağırılan adaylar, kabul edilmeleri durumunda doktora programına başlayabilirler.

Doktora Eğitimi ve Süreci

Doktora eğitiminin belirli bir süre sınırı olmamakla birlikte, genellikle 3 ila 5 yıl arasında tamamlanmaktadır. Bu program, temel olarak bilimsel araştırmalar yapmaya ve akademik bilgiye dayalı bir eğitim sunar. Doktorasını tamamlayan kişiye “Dr.” unvanı verilir. Ancak bu unvan, uzmanlık unvanıyla karıştırılmamalıdır.

Doktora mezunları, ağırlıklı olarak akademik kariyer yapmak isteyen diş hekimleri için uygundur. Ancak 2012 yılından sonra üniversitelerde doçentlik ve profesörlüğe atanma konusunda doktora mezunlarının karşılaştığı zorluklar artmıştır. Ayrıca, doktora mezunları devlet hastanelerinde uzman hekim olarak atanamazlar ve maaş veya SGK gibi sosyal güvencelerden faydalanamazlar.

Bununla birlikte, doktora programları devlet üniversitelerinde ücretsizken, özel üniversitelerde ücretlidir. Doktorasını tamamlayan kişiler, yurt dışında geçerliliği olan “PhD” unvanını alabilirler.

Uzmanlıktan mezun olan kişilerse “kanal tedavisi uzmanı, çocuk diş hekimi, ortodontist” gibi alanlarına özel unvanları kullanabilirler. Doktoradan mezun olan kişiler muayenehane açtıklarında tabelada unvan olarak sadece “Dr.” unvanını kullanabilirler. Uzmanlıktan mezun olan kişilerse “kanal tedavisi uzmanı, çocuk diş hekimi, ortodontist” gibi alanlarına özel unvanları kullanabilirler. Ayrıca, uzmanlık eğitimi alan kişiler belirli sağlık kuruluşlarında görev yapma hakkına sahiptirler ve devlet kadrolarında daha avantajlı pozisyonlara atanabilirler. Bunun yanı sıra, uzmanlık eğitiminden sonra meslek içi eğitimlere katılarak daha spesifik alanlarda yetkinlik kazanabilirler.

Diş Hekimliğinde Uzmanlık Nedir?

Diş hekimliğinde uzmanlık, 2012 yılından itibaren resmî olarak uygulanmaya başlamış bir programdır ve devlet hastanelerinde uzman olarak çalışabilmek için şarttır. Uzmanlık yapmak isteyen diş hekimlerinin aşaması gereken süreç şu şekildedir:

1. Yabancı Dil Sınavı: (YDS, YÖKDİL, TIPDİL) belirli bir baraj puanını geçmek gerekir.
2. DUS Sınavı: (Diş Hekimliği Uzmanlık Sınavı) uzun süreli ve yoğun çalışma gerektiren bir sınavdır. 2024 itibariyle yılda iki kez yapılmaktadır.
3. Tercih ve Yerleştirme: DUS sınavı sonrasında kadro açan üniversitelerin sekiz ana bilim dalından tercih yapılır.
4. Uzmanlık Eğitimi: Ortodonti ve cerrahi dört sene, diğer uzmanlık alanları üç sene sürecek şekilde belirlenmiştir. Uzmanlık eğitimi daha pratik ağırlıklıdır.
5. Maaş ve Sosyal Haklar: Uzmanlık eğitimi süresince maaş alınabilir ve SGK’dan faydalanılabilir.

Uzmanlığını tamamlayan diş hekimleri “Uzman Dt.” unvanı alırlar. Ayrıca, “kanal tedavisi uzmanı,” “çocuk diş hekimi,” “ortodontist” gibi alan spesifik unvanlar kullanabilirler. Bunun yanı sıra, uzmanlık mezunları akademik kariyerde doçentlik ve profesörlük kadrolarına geçebilirken, yurt dışında tanınırlığı doktora kadar geniş değildir.

2012 yılından önce doktora programına girmiş olan kişilere “Uzman Dt.” unvanı verilmiştir. Ancak bu tarihten sonra doktora yapan kişilere uzman hekim unvanı verilmemektedir.

Diş Hekimliğinde Doktora mı Uzmanlık mı?

DUS sınavının zorluğu nedeniyle bazı hekimler doktora programlarını tercih etmektedir. Ancak 2012 yılından sonra uzmanlık, maaş ve atanma hakkı gibi avantajları nedeniyle daha popüler hale gelmiştir. Doktora, kabul oranının daha yüksek olması sebebiyle daha erişilebilirdir, ancak kariyer olanakları uzmanlık kadar geniş değildir.

Diş Hekimliğinde Doktora Programları Kapatılacak Mı?

Diş hekimliğinde doktora programlarının kapatılması konuşulsa da, henüz net bir sonuca varılmamıştır. Önümüzdeki yıllarda doktora programının kapatılıp sadece DUS ile uzmanlık eğitimi verilmesi konusunda hazırlıkların olduğu konuşulmaktadır. Ancak şu an için bu değişiklik kesinleşmemiştir.